Meşe ağacı (Oak tree) /Van Gogh/Aziz Nesin/Guernica/Josef/Odysseus/Malcolm Gladwell/Cenap Şahabettin/Halil Cibran/Tolga Çandar
Meşe ağacı kayıngiller ailesinden, bazı türleri yaz kış yapraklarını dökmeyen, yaklaşık 400 türü olan bir ağaçtır. Ülkemizde doğal olarak 18 adet meşe ağacı türü bulunmaktadır. Bazı yörelerde pelit ya da palamut ağacı diye de isimlendirilir. Ormanlarımızın dörtte birini oluşturur.
"Meşe ağacı ve meşe ormanları-kritik bilgiler" başlıklı video linkinde ayrıntılı görseller ve bilgiler mevcut.
https://youtu.be/AUbtyvUL2qA
"Meşe Ağaçları Hakkında Bilmediğiniz 12 Gerçek" de aşağıdaki linkte.
https://listelist.com/mese-
"İnsanlığın yaşamında ulu meşe ağacı" başlıklı yazıda meşe ağacının ilk çağdan bu yana meşenin çok ayrıntılı öyküsünü okuyabiirsiniz.
https://semrabayraktar.
Vincent van Gogh'un "The Rocks with Oak tree", Gustave Courbet'in "The Oak of Flagey" ve Camille Corot'un "Oak Trees At Bas-Bréau" isimli tabloları ve Aziz Nesin'in "Gülüp ağlayan meşe ağacı" isimli şiirini sunuyorum.
"Ben bir meşe ağacıyım
Kısa kalın tıkız tıknaz
Kökdallarım taa derinlerden içer suyunu
Akdeniz’in Karadeniz’in Ege’nin
Ağrı’dan, Binboğa’lardan, Toroslardan
Ben bir meşe ağacıyım
Dallarım uzanır yeryüzünün her yanına
Beş anakarayı solunurum
Üzünçleriye sevinçleriyle
Renkleri değişik insanlarımın üstüne
Salarım serin gölgemi
Zahirinden kirinden pasından
Arındırırım yeryüzünü
Kıpır kıpır yapraklarımdan
Pırıl pırıl sevinçler yayarım
Ben bir meşe ağacıyım
Kısa kalın tıkız tıknaz
Yüzyılların derinliklerindedir köküm kurumaz
Kuruduğum yerden yeşeririm
Yeniden filizlenirim her öldükçe
Yapraklarımın sesini duyar tüm insanlarım
Sesimi duyurur dünyaya yapraklarım
Gülen dünyayım ben
Ağlayan dünyayım ben
Siz güldükçe gülecek
Siz ağladıkça ağlayacak
Bir meşe ağacıyım
Dünya durdukça duracağım
Her ölenle ölüp her doğanla doğup
Dünyayı yaşatacağım."
Konu meşe ağacı olunca Guernica'daki
Bask halkının özgürlüğünün sembolü tarihi meşe ağacından bahsetmemek olmaz. Bask bölgesi yöneticileri 14.yy'da ekilen bu meşe ağacının altında yemin ederlermiş.
Bask ile ilgili bir çok logo ve bayrakta, meşe ağacı sembolü günümüzde de kullanılmaktadır.
2017 yılında Avrupa’nın Ağacı yarışmasını kazanan Polonya’daki Józef isimli 650 yaşındaki meşe ağacının, Polonya’da gurur kaynağı olduğunu ve kağıt paralara resminin basıldığını belirtelim.
Güç, yiğitlik, büyüklük, misafirperverlik, erdem ve aynı zamanda adalet, eşitlik ve dayanıklılığı sembolize eden meşe ağacı, neredeyse tüm eski kültürlerde kutsal kabul edilmiştir. Zeus'un (Roma'da Jüpiter)kutsal ağacı da meşedir.
Odysseus “tanrısal gür yapraklı Meşe’den Zeus’un buyruğunu” öğrenmek için Dodona’ya gider. Buradaki bir meşe ormanı içerisinde yer alan Zeus tapınağında rahibeler, meşe ağacının yapraklarının hışırtısını dinleyerek kehanette bulunuyorlarmış.
Meşe palamudu üzerinden hayatı ve doğayı anlatan ne çok çocuk kitabı varmış şaşırdım doğrusu.
Küçük bir çekirdekten görkemli bir meşeye dönüşen meşe palamudu manevi gelişimin, bereketin, refahın ve hakikatin sembolüdür. Bu nedenle kardinallerin şapkalarının ipleri meşe palamudu ile süslenmiştir. Meşe palamudu bir yandan da rahimden çıkan bebeğe benzeyen şekliyle doğurganlığı simgeler.
İnsanoğlunu ilk besini olduğuna inanılan meşe palamutlarının Anadolu, Türk insanı için bir başka anlamı vardır. Savaş ve kıtlık zamanlarında; meşe palamut unu ekmek yapımında kullanılmıştır. Taneleri halen kestane kebap gibi çizilerek pişirilip yenmektedir.
Meşe yaprağı, Fransa'da generallerin şapkalarında, Liyakat nişanında (Legion d'honneur) ve eski Alman parası Pfenningler üzerinde görülebilir.
Meşe ağacının sembolizmasını, ayrıntılı bir şekilde aşağıdaki linkten google translate yardımıyla
https://www.
Biz şarapçılar için meşe ağacının önemi bir başka. Çünkü mantarı da, yıllandırıldığı fıçı da meşeden. Doğal mantarın nasıl elde edildiği ve niye Fransız meşelerinin seçildiği ve neden bu kadar pahalı olduğu, meraklıları için aşağıdaki linklerde.
https://gaiadergi.com/agac-
http://apelasyon.com/Yazi/76-
Malcolm Gladwell'in 2017 basımı “Çizginin dışındakiler (Outliers)-Bazı İnsanlar Neden Daha Başarılı olurlar?” adlı eserinde dediğine kulak verip kendimize göre çıkarımlar yapabiliriz.
"En uzun meşe sadece en sert palamuttan yetiştiği için en uzun meşe
olmamıştır; diğer ağaçlar onun aldığı güneş ışığını kesmediği, çevresindeki
toprak derin ve zengin olduğu, fidanken hiçbir tavşan onun kabuğunu
kemirmediği ve hiçbir oduncu onu vakti gelmeden kesmediği için de en uzun
meşe o olmuştur."
"Meşe gölgesinde filizlenen yosunlar çok kere kendilerini meşe fidanı sanırlar." diyor. Biz yosun değil meşe olalım ama Halil Cibran’ın dediği gibi yapalım:
"Birlikte olun ama çok sokulmayın…
Bir serviyle bir meşe birbirinin gölgesinde yetişmez."
Bonus: Meşe ağacı konulu yazımızı, müziksiz bırakmayalım ve en sevdiğim Ege türkülerinden biri olan "Sobalarında kuru da meşe yanıyor" türküsü ile bitirelim. Tolga Çandar söylüyor:
https://youtu.be/Vy8ncHgr9Ec
Yorumlar
Yorum Gönder