Aeneas 22/Beşinci Kitap/Claude Lorrain/Venüs ve Neptunus/Louvre/Juno/Palinurus/Jupiter Trojans/Trettioariga Kriget

  


Aeneas ve Troya'lıların  dertleri bitmek bilmiyordu. Oyunlar sürerken  Juno yine, iş başındaydı. Minyatürdeki detayda görüleceği gibi gemi yarışı, okçuluk, güreş ve koşu gibi yarışmalar yapılırken arka planda Troya donanması yanıyordu. 

 


Fransız ressam Claude Lorrain'in  (1600-1682) "The Trojan Women Setting Fire to Their Fleet" isimli tablosunda ve detayında görüldüğü gibi "Cenaze Oyunları" sürerken Juno, gemileri yakması için Troya donanmasının yanına, kadınların arasına  ulak gönderir. 

603-609. mısralarda bu olay anlatılıyor:

"Böyle bitti kutsal atanın anısına düzenlenen 
Yarışma, düzelmedi değişen eski yazgı yine de. 
Sürerken türlü oyunlar, törenler Anchises'in  gömüldüğü
Yerde, göndermiş kız ulağını gökten 
Saturnus soylu
Juno  İlion donanmasına  uygun yerler estirerek, 
Geçmemiş eski hıncı daha, öç tutkusu. Kimseye 
Görünmeden, binbir boyamlı  gökkuşağından, kestirmeden 
İndi hızla deniz kıyısına ulak kız. Gördü Büyük toplantıyı, dolaştı koyun çevresini, 
Baktı koyda bırakılmış, kimsenin bakmadığı donanmaya."

685-699.mısralarda anlatıldığı gibi, 
gemilerin ateşe verildiğini gören 
Aeneas Jupiter'e yalvarır. Jupiter  bu istediği kırmaz ve yağdırdığı yağmur ile yangını söndürür. 

"Yırttı dinsever Aeneas omuzundan göğsüne, üstlüğünü, 
Açıp  ellerini yardıma çağırdı tanrıları, yakardı 
'Ey yüce Jüpiter kırgın değilsen Troyalılara, 
Öfken yoksa, kalmışsa gönlünde sevecen  duyguların, 
Acıman insanlara, kurtar yanmasın donanmamız, Ey baba, 
Kotru  Troyalıları, bu yıkımdan, esen kıl bizi, 
Beni vur gerekirse, üstüme yağdır yıldırımını, 
Bitir işini, yüce tanrı, başkalarını değil'
Söyler söylemez bunları, birden, duyuldu göklerden 
Alışılmadık gürültüler, gümbürtüler kara bulutlardan 
Boşalan sağanaklar, titreşen oylumlar, karalar, havalar, 
Gürleyen dağlar, güney yelleriyle gelen yoğun 
Bulutlar, yüklü yağmurlar, sulara gömülen gemiler, 
suları emen yarı yanmış tahtalar, sonunda 
Sönen yangın dördü batan, kurtulan gemiler."

 


Aeneas, ne yapacağını düşünürken babasının hayali görünür ve Jupiter'in yola çıkmasına onay verdiğini, Sibylla'yı
bularak, yeraltında kendisiyle görüşmesini ister. 

723-734. mısralarda bu olayı okıyoruz:

"Gökten inen babası, Anchises'in görüntüsü, seslendi ona:
'Ey  oğlum, yaşadığımca canımdan çok sevdiğim, 
İlion'un kötü yazgısını, yıkımını gören oğlum, 
Geliyorum Jupiter'in buyruğuyla buraya, donanmana 
Düşen ateşi söndürenin, gökten bakarak acıyanın. 
Dinle yaşlı Nautes' i, o güzel, bilgece öğütlerini, 
Gönder İtalya'ya seç en yiğitlerini gençlerin, 
Çok çetindir Latium'da yeneceğinin insanlar, korkusuzdur. 
İlkin derin Avermus'tan geçip ulaş ülkesine 
Pluton'un, benimle konuşmak istersen, karanlık
Tartaros'a suçlular yurduna değil, mutlular ocağına, 
Sevenler, sevilenler bucağına, Elysium'a  gel oradayım, 
Kara boğalar adar akıtırsan kanlarını, sunarsan 
İletir oraya seni, sevecen, tatlı Sibylla. 

 


Bu arada Venus, Neptunus'a giderek, Juno'dan yakınır ve yardım ister. Troya'lıları İtalya'ya varmasını sağlayacağı sözünü alır. Gemilerini tamir eden Troya'lılar yola çıkarlar. 

 


Louvre müzesinde bulunan, 1530 yılından kalma "Aeneas'ın Sicilya'dan  Ayrılışı" (The crossing of Aneas to Sicily)  isimli minyatürde  görüldüğü gibi Aeneas ve beraberindekiler Girit'ten Acestes'in kentinden  ayrılırlarken dümende Palinurus vardır.

 


1535 yılından kalma, "Dümendeki Palinure" isimli, "Majolika" adı verilen seramik tabak resminde görüldüğü gibi
Juno yine yapar yapacağını ve dümendeki Palinurus'un uyumasına yol açar. 854-856. mısralar:

"O, tanrı Lethae'nin suyuyla  ıslatılmış, Styx'in  uyuşturan 
Etkisini taşıyan bir dalı sallayıp şakakları çevresinde 
Kırdı direncini, dolundu gözleri, gömüldü uykuya."

Durumu farkeden Aeneas dümene geçerek geminin kıyıya çarpmasını engeller ve herkesi kurtarır. 

Beşinci kitap 866-871.mısralar ile sona erer. 

"Gördü Aeneas başıboş kaldığını geminin, sürüklendiğini 
Dalgalarca, geçti yönetime karanlık sularda yanarak 
Yüreği, dedi ki, yiten gönüldeşinin acısıyla:
'Güvendin açık denize, göğe, Palinur, şimdi 
Gömülmeden kalacaksın bilinmeyen bir kıyıda' "

 


Sonraki bölümlerde göreceğimiz gibi, Aeneas yeraltında Palinurus'un hayaletiyle karşılaşınca," bilinmeyen bir kıyıda gömülmeden kalan" Palinurus, cesedinin olduğu yeri söyler ve kendisini gömmesini ister. Aeneas cesedi bulur ve gömer. Bugün cesedinin gömüldüğü kabul edilen yer İtalya'nın  Salerno kentinin  güney batısındadır ve "Palinuro Burnu" (Cape Palinuro) olarak bilinmektedir.

 


Bu bölüme kadar filonun öncü gemisinde Aeneas'ın dümenciliğini yapan Palinur,  pek çok şiire, öyküye konu, gemilere isim olmuştur. Bu bölgede çokça bulunan Istakozlara da "Palinurus" cins ismi verilmiştir. 

 


Jupiter'in 1988 yılında keşfedilen truva atlarından birine Palinurus'un adı verilmiştir. Uzaya meraklı olanlar 
gökteki Truva'lıları ve Palinurus'u aşağıdaki Wikipedia  linklerinden okuyabilirler. 

https://en.m.wikipedia.org/wiki/4832_Palinurus

https://en.m.wikipedia.org/wiki/Jupiter_trojan

İsveçli rock grubu  Trettioariga Kriget , 2016 albümleri Seaside air'da "Behold the pilot" adlı şarkılarında Palinurus'u anlatıyorlar.

https://youtu.be/bmTqW2r1HSg

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Dante'yle İlahi Komedya'yı Tartışmak/Rafael/Marx

Aeneas 14 /Üçüncü Kitap/Delos Adası/Rottmann/Claude Lorrain/Rubens/Bertin/Cornelis de Vos/Turner/Trevisani/Goethe/Valeron

Meşe ağacı (Oak tree) /Van Gogh/Aziz Nesin/Guernica/Josef/Odysseus/Malcolm Gladwell/Cenap Şahabettin/Halil Cibran/Tolga Çandar