Aeneas 16/Üçüncü Kitap/Harpyler/Ksanthos/Francois Perrier/Celaeno
Harpy ya da Harpiyalar, mitolojide, kuş gövdesinde, genç bir kız yüzü taşıyan,
tanrılar tarafından çocukları ve ruhları kaçırmakla görevlendirilmiş, açgözlü yaratıklardır.
Mitoloji sözlüğünde "Harpya'lar" başlığında şu bilgi verilir:
"Adları "kapıp kaçıranlar" anlamına gelen Harpya'lar kadın yüzlü, yaygın kanatlı, sivri pençeli bir çeşit yırtıcı
kuşlardır. Okeanos kızı Elektra’nın Thaumas ile birleşmesinden doğar Harpya'lar. Bunlar çoğu zaman iki
olarak gösterilir: Aello (Kasırga) ve Okypete (Hızlı uçan, Bora). Bazı kaynaklarda üçüncü bir Harpya’nın sözü geçer, Celaino diye anılan bu yaratık fırtınadan önceki gök kararmasını simgeler. Harpya'ların çocukları kaçırdıkları ve ölü ruhları alıp Hades'e götürdükleri diye bir inanç vardı. Bu inancı en iyi canlandıran anıt, eski Lykia’nın Ksanthos kentinde (bugün Kınık) bulunan ünlü
mezardır. Bu mezarın iki yanındaki kabartmaların her birinde bir Harpya bebek gibi kundaklanmış bir ruhu
kollarında taşımaktadır."
Ksantos'taki "Harpy anıtı"nı merak eden ve ayrıntılı bilgi isteyenler aşağıdaki linki tıklayabilirler.
https://kavrakoglu.com/likya-
Harpiya, Eski Yunanca “kapıp kaçmak” anlamındaki harpazein kelimesiyle ilişkilidir. Başlangıçta harpiyalar güzel yüzlü olarak tasvir edilirken zamanla soluk yüzlü, pirinç pençeli, uzun saçlı, pis kokulu kanatlı canavarlara dönüştürülmüştür. Edvard Munch'a (1863-1944) da konu olmuştur Harpyler.
Üçüncü kitap, 209-218. mısralar:
Kurtulunca dalgalardan karşıladı beni Strophad kıyıları
Strophad diyor Grekler, büyük İyonya adalarına.
Bu adalarda oturur acımasız Celaeno, öteki Harpyler,
Kapandıktan beri Phineus'un konağı, dağıldıktan beri
Korkudan büyük tören sofraları, kendilerine kalınca
Hepsi. Yoktur ondan kötü, uğursuz azgın bir yaratık,
Tanrısal öfke ile Styx'in karanlık sularından çıkan
Bunlar genç kız yüzlü kuşlar, korkunç gövdelerinden
Pis kokulu sıvılar fışkıran, kıvrık pençeli, açlıktan yüzleri solgun, ürkünç yaratıklar.
Aeneas ve arkadaşları limana girip, kurban kesip yemeğe oturdukları anda Harpy'lerin saldırısına uğrarlar. Önce savaşmaya karar verirler.
Francois Perrier'in 1646'da yaptığı "Aeneas ve Beraberindekiler Harpyler'le Savaşırken" isimli tablosunda anlatıldığı gibi adamlar kılıçlarını çekip kuşları öldürmeye çalışsalar da kılıç işlemez. Kuşlardan biri dışında diğerleri kaçarlar.
Resimlerde görülen Celaeno adlı kuş kehanette bulunup onları korkutur.
245-258.mısralar
Yalnızca, yüksek bir kayanın üzerinde, Celaeno
Bu mutsuzluk öncüsü, tırmalayıcı, cırtlak sesiyle dedi ki:
"Başladık savaşa demek, yetmedi mi boğazladığınız öküzlerimiz,
Genç hayvanlarımız, ey Laomedon'un torunları, neden giriştiniz
Vuruşmaya suçsuz Harpyleri kovmak için yurtlarından?
Dinleyin, iyi belleyin öyleyse şu sözlerimi: açıklayım
Size, yüce Jupiter'in Phoebus Apollon'un da
Bana, Furiaların en yaşlısına, bildirdiği gizemleri ben de.
İtalya'ya gitmektir amacınız, götürecek sizi yakardığınız
Yeller İtalya'ya, çıkacaksınız orada karaya, koydan.
Ancak, yasak size surlarla kuşatmanız, adanan kenti.
Kıvranırsınız açlıktan, görürsünüz karşılığını ettiğiniz
Kötülüğün bize, kaçış yok, kemirirsiniz sofralarınızı."
Bunları söyledi, kanat çırpıp ormana kaçtı.
Celaeno'nun sözlerinden çok korkarlar ve savaşmaktan vaz geçerler. Anchises tanrılara yalvarır ve hemen gemilere binip kaçmayı önerir. Hızla yola koyulurlar.
Mitolojideki Harpyler, günümüzde bazı hava araçlarında yaşatılmaktadır.
Yorumlar
Yorum Gönder